Informacje „Trójki”

Zbrodnia Katyńska

W tym roku przypada 81 rocznica bestialskiego mordu dokonanego przez władze sowieckie na polskich jeńcach. Największą część ofiar Zbrodni Katyńskiej stanowili polscy oficerowie, którzy trafili do sowieckiej niewoli po 17 września 1939 r. Decyzja o ich wymordowaniu zapadła w marcu 1940 r. Zbrodni dokonano w wielu miejscach – w Katyniu, Charkowie, Twerze, a także Mińsku i Kijowie. Symbolem mordu stał się Las Katyński, gdzie znaleziono pierwsze masowe mogiły.

Corocznie 13 kwietnia, w rocznicę ujawnienia przez hitlerowców odkrycia masowych grobów w Katyniu (co miało miejsce w 1943 r.), obchodzony jest ustanowiony decyzją Sejmu RP Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

Janina Lewandowska – jedyna kobieta-ofiara Katynia. Przed młodą i pełną pasji pilotką świat stał otworem. Jej życie zostało brutalnie przerwane przez radziecką zbrodnię. Prawdopodobnie zginęła w dniu swoich trzydziestych drugich urodzin.

Była córką generała Józefa Dowbór-Muśnickiego, dowódcy powstania wielkopolskiego. W młodości pasjonowała się śpiewem, studiowała w konserwatorium muzycznym, lecz wobec sprzeciwu ojca nie zdecydowała się na karierę estradową. Swoją przyszłość związała z lotnictwem. W 1936 roku zdobyła licencję pilota motorowego.  Jeszcze jako licealistkę ojciec zabierał ją na zawody lotnicze do Ławicy koło Poznania. Już w 1930 roku skoczyła ze spadochronem z wysokości 5 tys. metrów. Według relacji ówczesnej prasy była jedyną kobietą, która z tejże wysokości skoczyła. Podczas kursów szybowcowych poznała swojego przyszłego męża, Mieczysława Lewandowskiego. Pobrali się 10 czerwca 1939. Ich małżeńskie życie przerwała wojna. Janina zgłosiła się do służby. Po wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski 17 września 1939 została wzięta do niewoli przez Armię Czerwoną. Janina Lewandowska trafiła do obozu w Ostaszkowie, następnie przewieziono ją do Kozielska. – W obozie pomagała księdzu Ziółkowskiemu w organizowaniu tajnego życia religijnego – opowiadał Józef Grajek.

Mąż Janiny trafił do niemieckiej niewoli. Udało mu się uciec. Przedostał się na Zachód, gdzie walczył w polskich siłach powietrznych. Takiego szczęścia nie miała siostra Janiny Lewandowskiej, która zginęła rozstrzelana przez Niemców.